Ψηφιακοί νομάδες: Ανοίγει ο δρόμος τους προς την Ελλάδα με την ειδική βίζα

Επίσημα πλέον ανοίγει ο δρόμος των ψηφιακών νομάδων για την Ελλάδα με τη θέσπιση ειδικής βίζας, τη λεγόμενη digital nomads visa. Η διαδικασία χορήγησής της προβλέπεται στο νέο νομοσχέδιο, με τίτλο «Αναμόρφωση διαδικασιών απελάσεων και επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών, ζητήματα αδειών διαμονής και διαδικασιών χορήγησης διεθνούς προστασίας και άλλες διατάξεις» του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, το οποίο κατατέθηκε πριν λίγες μέρες στη Βουλή.

Η συγκεκριμένη βίζα, σύμφωνα με το άρθρο 11 του νομοσχεδίου, παρέχει το δικαίωμα εισόδου και παραμονής στη χώρα σε “πολίτες τρίτων κρατών αυτοαπασχολούμενoυς, ελεύθερους επαγγελματίες ή μισθωτούς, οι οποίοι εργάζονται εξ αποστάσεως με τη χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.) με εργοδότες ή πελάτες εκτός Ελλάδας”. Η χρονική της διάρκεια είναι 12 μήνες με δυνατότητα ανανέωσης. Ωστόσο, για τη χορήγησή της πρέπει να τηρηθεί μια διαδικασία με συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κριτήρια.

Διαδικασία χορήγησης 

Η χορήγηση άδειας διαμονής προς τον ενδιαφερόμενο λαμβάνει χώρα, εφόσον προσκομίσει ο ίδιος με αυτοπρόσωπη παρουσία ή αποστείλει με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή με συστημένη επιστολή στην αρμόδια ελληνική προξενική αρχή σχετικό αίτημα. Οι προξενικές αρχές θα πρέπει σε χρονικό διάστημα 10 ημερών από την υποβολή του αιτήματος να απαντήσουν στον ενδιαφερόμενο και να ολοκληρωθεί η διαδικασία της χορήγησης θεώρησης “σε μία στάση”, χωρίς περαιτέρω γραφειοκρατικές διαδικασίες.

Προϋποθέσεις και κριτήρια για τη χορήγηση 

Ωστόσο, τη διαδικασία αίτησης για χορήγηση της digital nomads visa συνοδεύουν και ορισμένες προϋποθέσεις. Αρχικά, ο ίδιος ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση με την οποία θα δηλώνει την πρόθεσή του να διαμείνει στη χώρα με την εθνική θεώρηση εισόδου για παροχή εξ αποστάσεως εργασίας. Στην ίδια υπεύθυνη δήλωση θα πρέπει να δεσμεύεται ότι δεν θα παρέχει καθ’ οιονδήποτε τρόπο εργασία ή υπηρεσίες ή έργο σε εργοδότη με έδρα στην Ελλάδα.

Επιπλέον, θα πρέπει να προσκομίσει σύμβαση εργασίας ή έργου ή αποδεικτικό εργασίας με εργοδότη ή εργοδότες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, που είναι εγκατεστημένοι εκτός ελληνικής επικράτειας. Η σύμβαση μπορεί να είναι ορισμένου ή αορίστου χρόνου. Στην περίπτωση της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου θέλει ιδιαίτερη προσοχή διότι η υπολειπόμενη διάρκεια πρέπει να καλύπτει το διάστημα ισχύος της χορηγούμενης θεώρησης.

Επιπροσθέτως, ο ενδιαφερόμενος οφείλει να υποβάλλει στοιχεία για την ιδιότητά του στην επιχείρηση, καθώς και στοιχεία που αφορούν στην επωνυμία, στην έδρα, στο πεδίο δραστηριότητας και στον εταιρικό σκοπό της επιχείρησης σε περίπτωση που ο πολίτης τρίτης χώρας είναι αυτοαπασχολούμενος σε δική του επιχείρηση, η οποία ευρίσκεται εκτός ελληνικής επικράτειας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με τα παραπάνω δικαιολογητικά ο αιτών θα πρέπει να καταβάλει τέλος εθνικής θεώρησης ύψους 75 ευρώ, ενώ οι ρυθμίσεις προς ψήφιση προβλέπουν τη χορήγηση διετούς άδειας που συνοδεύεται από παράβολο των 1.000 ευρώ. 

Εκτός από τις παραπάνω προϋποθέσεις για τη χορήγηση άδειας διαμονής, τίθενται και κάποια πρόσθετα εισοδηματικά κριτήρια για να μπορέσει να διασφαλιστεί η διαβίωση των ψηφιακών νομάδων στη χώρα μας χωρίς επιβάρυνση του εθνικού συστήματος κοινωνικής πρόνοιας.

Συγκεκριμένα, ο κάθε ενδιαφερόμενος πρέπει να αποδεικνύει ότι διαθέτει σταθερό εισόδημα για την κάλυψη των εξόδων διαβίωσής του. Το ύψος των επαρκών πόρων καθορίζεται στα 3.500 ευρώ μηνιαίως και αποδεικνύεται α) από τη σύμβαση εργασίας ή έργου ή το αποδεικτικό εργασιακής σχέσης, στην περίπτωση εξαρτημένης εργασίας, υπηρεσιών ή έργου ή β) από τραπεζικό λογαριασμό. Σε περίπτωση που οι επαρκείς πόροι προέρχονται από μισθωτές υπηρεσίες εξαρτημένης εργασίας, υπηρεσιών ή έργου, το ανωτέρω ελάχιστο ύψος αναφέρεται σε καθαρά έσοδα μετά την καταβολή των απαιτούμενων φόρων στη χώρα παροχής της εργασίας. 

Πρόβλεψη για χορήγηση άδειας διαμονής και σε μέλη οικογένειας

Στο νομοσχέδιο υπάρχει αντίστοιχη πρόβλεψη και για την άδεια διαμονής των μελών της οικογένειας των ψηφιακών νομάδων. Τα μέλη της οικογένειας μπορούν να υποβάλλουν αίτηση χορήγησης ατομικής θεώρησης, η οποία λήγει ταυτόχρονα με τη θεώρηση του συντηρούντος. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια διαμονής τους στην Ελλάδα, δεν επιτρέπεται στο/στη σύζυγο ή σύντροφο και στα μέλη της οικογένειας του συντηρούντος να παρέχουν εξαρτημένη εργασία ή να ασκούν οποιαδήποτε μορφής οικονομική δραστηριότητα στη χώρα.

Εισοδηματικά κριτήρια για τη χορήγηση άδεια διαμονής προβλέπονται και για τα μέλη της οικογένειας του συντηρούντος, έτσι ώστε να μπορούν να καλυφθούν τα έξοδα διαβίωσής τους. Συγκεκριμένα, το ποσό των 3500 ευρώ μηνιαίως προσαυξάνεται κατά 20% για τον/τη σύζυγο ή τον συμβιούντα και 15% για κάθε τέκνο. Το ύψος των επαρκών πόρων δύναται να ανακαθορίζεται με κοινή υπουργική απόφαση.

Δυνατότητα ανανέωσης της ειδικής βίζας 

Η διάρκεια της digital nomads visa είναι δωδεκάμηνη, αλλά δίνεται δυνατότητα ανανέωσής της για 2 ακόμα έτη τόσο για τους ψηφιακούς νομάδες όσο και για τα μέλη της οικογένειάς τους, κατόπιν αίτησης που υποβάλλεται πριν τη λήξη της ισχύος της εθνικής θεώρησης, με την επιφύλαξη του άρθρου 6 του νομοσχεδίου.

Σε περίπτωση που ο ψηφιακός νομάς, καθώς και τα μέλη της οικογένειάς του, αναχωρήσουν από την ελληνική επικράτεια και λήξει η ισχύς της εθνικής θεώρησης έχουν τη δυνατότητα να αιτηθούν και να λάβουν εκ νέου εθνική θεώρηση εισόδου για τον σκοπό αυτό. Αν υπάρξουν διαστήματα απουσίας από τη χώρα, δεν εμποδίζεται η ανανέωση της άδειας διαμονής, εφόσον αυτά δεν υπερβαίνουν τους 6 μήνες ετησίως.

Πλεονεκτήματα από την προσέλκυση των ψηφιακών νομάδων

Όλο και περισσότερα κράτη θεσπίζουν διαδικασίες για τη χορήγηση της digital nomads visa, καθώς οι ψηφιακοί νομάδες αποτελούν αυξανόμενη τάση παγκοσμίως. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο  digital nomads visa εκδίδουν κράτη όπως η Γερμανία, η Πορτογαλία, η Τσεχία, η Κροατία, η Νορβηγία, η Μάλτα και η Εσθονία. Σε παγκόσμιο επίπεδο στην έκδοση της ειδικής αυτής βίζας έχουν προχωρήσει κάποιες Πολιτείες των ΗΠΑ και ορισμένες περιοχές όπως το Μεξικό, η Ταϊλάνδη, το Ντουμπάι, η Αυστραλία, τα Νησιά Κέιμαν και Μπαρμπέιντος.

Η χορήγηση της digital nomads visa είναι μια καλή αφετηρία και ένας από τους παράγοντες που θα λάβει υπόψη ένας ψηφιακός νομάς προκειμένου να επιλέξει προορισμό διαμονής και εργασίας. Υπάρχουν ωστόσο και άλλοι παράμετροι, όπως το κόστος διαβίωσης, η κοινότητα των ψηφιακών νομάδων, η διασυνδεσιμότητα, το περιβάλλον, οι δραστηριότητες, η ασφάλεια και το σύστημα υγείας, τους οποίους αξιολογούν οι ψηφιακοί νομάδες για την επιλογή προορισμού. 

Η προσέλκυση αυτής της ομάδας έχει πολλαπλά οφέλη και για την ίδια μας τη χώρα δεδομένου ότι οι ψηφιακοί νομάδες είναι εργαζόμενοι με υψηλό εισόδημα και η παραμονή τους θα προσφέρει επιπλέον έσοδα σε εθνικό επίπεδο.

Στην Ελλάδα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι φορείς έχουν αρχίσει και ασχολούνται με τους ψηφιακούς νομάδες. Ενδεικτικό παράδειγμα ο δήμος Ρόδου ο οποίος έχει αναθέσει στο Παρατηρητήριο Ψηφιακών Νομάδων έργο για την παροχή υπηρεσιών σχετικά με την προσέλκυση ψηφιακών νομάδων στο νησί. Σκοπός είναι η εκπόνηση δράσεων που στοχεύουν στη μελέτη των αναγκών των ψηφιακών νομάδων, καθώς και στην αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης και των παροχών του προορισμού ως προς αυτούς.

Γράφτηκε από Εύα Γαρυφαλλογιάννη

Πηγή φωτογραφίας: Georgie Cobbs στο Unsplash